ABD ve Çin, Gümrük Tarife Görüşmelerine Madrid’de Devam Ediyor

ABD ve Çin, ticaret savaşının etkilerini azaltmak ve ilişkilerini güçlendirmek amacıyla Madrid’de gerçekleştirilen dördüncü tur görüşmelere başladı. Bu görüşmeler, iki ülke arasındaki gümrük tarifeleri ve TikTok gibi önemli konuları kapsıyor. Taraflar, gümrük tarifelerine ilişkin durumu gözden geçirirken, aynı zamanda karşılıklı ekonomik ve ticari meseleleri de ele alıyorlar.

Geçtiğimiz yıl, ABD Başkanı Donald Trump’ın uyguladığı gümrük tarifeleri küresel ekonomiyi sarstı. Ancak, bir dizi geçici ateşkes sonrasında ilişkilerde bir istikrar sağlandı. ABD tarafından Çin’e uygulanan gümrük tarifelerinin en son askıya alınma süresi, Kasım ayında sona erecek. Bu durum, iki ülke yetkilileri üzerinde, ilişkilerin kötüleşmesini engelleme baskısı oluşturuyor.

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ve Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer, ABD’nin müzakerelerine liderlik ederken, Çin tarafından He Lifeng, ekonomik politikalar için başkan yardımcısı olarak görüşmelere katılıyor. Görüşmelerin ana başlıkları arasında ulusal güvenlik, ekonomik ve ticari meseleler, TikTok ve iki ülke için tehdit oluşturan kara para aklama ağları yer alıyor.

Çin’in devlet haber ajansı Xinhua, iki tarafın gümrük tarifeleri, ihracat kontrollerinin kötüye kullanımı ve TikTok gibi konuları tartışacaklarını bildirdi. TikTok’un Çinli sahibi ByteDance’den ayrılması ve ABD’de yasaklanmaması için Trump’ın bu konuda bir karar vermesi bekleniyor. Geçtiğimiz yıl Kongre, TikTok’u Çin dışındaki bir sahibi bulana kadar yasaklama yasasını geçirmişti. Görüşmelerin Pazartesi veya Salı gününe kadar devam etmesi bekleniyor.

Bessent, Çarşamba günü Londra’da Trump ile bir devlet ziyareti gerçekleştirecek. Dünya genelinden ülkeler, Trump’ın Nisan ayında uyguladığı “karşılıklı” gümrük tarifeleri sonrası ABD ile ticaret anlaşmaları yapmaya çalışıyor. Ancak, Çin ile yapılan görüşmeler daha karmaşık bir hal almış durumda.

Trump, Nisan ayında Çinli ithalatlara %145 gibi yüksek bir gümrük tarifesi uygulamış, ancak bu oranı %30’a düşürmüştür. Çin ise ABD ürünlerine %10 gümrük tarifesi uyguluyor. Geçtiğimiz Cumartesi, Çin, ABD’de üretilen belirli mikroçiplerin ihracatını araştırmaya başladığını açıkladı. Bir gün önce, ABD Ticaret Bakanlığı, Çinli çip şirketlerini bir ticaret kara listesinin içine eklemişti. Bu gelişmeler, görüşmeler üzerinde ek baskı oluşturması bekleniyor.

Dünya ekonomisinin iki büyük oyuncusu, gümrük tarifelerinin azaltılması ve Çin’in nadir toprak mineralleri ile ABD üreticileri için kritik olan mıknatısların sevkiyatındaki kısıtlamaların durumunu tartışıyor. Trump yönetimi, Çin’in ABD tarım ürünlerini satın almayı durdurmasının da endişe yarattığını, özellikle soya fasulyesi çiftçileri için tehdit oluşturduğunu belirtiyor. Bessent, Çin’in aşırı sanayi kapasitesini eleştirerek, Çin ekonomisinin dengesiz olduğunu vurguladı ve Çinli muhataplarından Rusya ve İran’dan petrol alımlarını sınırlamalarını istedi.

Ayrıca, Trump ve Çin lideri Xi Jinping’in, gelecek ay Güney Kore’de düzenlenecek Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği forumunda bir araya gelmesi bekleniyor. Trump, ayrıca Xi’nin daveti üzerine bir zamanda Çin’i ziyaret etmeyi de düşündüğünü belirtti. Son görüşmeler, Xi’nin geçen ay 20’den fazla ülkeden liderleri bir araya getirdiği etkinlikten hemen sonra gerçekleşiyor. Bu durum, Pekin’in ABD merkezli bir küresel düzeni yeniden şekillendirme çabalarını gösteriyor.

Trump’ın ticaret müzakerelerindeki sert taktikleri, Hindistan gibi müttefikleriyle arada bir çatlak oluşturdu ve bu durum, Çin’in daha yakın ilişkiler kurma fırsatını artırdı. Çin, ABD’ye olan ihracatındaki keskin düşüşü telafi etmek için diğer ülkelerle ticareti artırmaya çalışıyor. Bu yıl Çin’in ABD’ye olan ihracatları yaklaşık %15 oranında düşerken, Güneydoğu Asya, Afrika ve diğer bölgelerle ticaret hızla artıyor. 2025 yılına kadar geçen yılki neredeyse 1 trilyon dolarlık ticaret fazlasını aşması bekleniyor.

Sağlam ticaret rakamlarına rağmen, Çin’in iç ekonomisinin devam eden ticaret savaşından etkilenmeye başladığına dair işaretler var. Çin hükümeti, aşırı kapasiteden muzdarip sektörlere daha fazla yatırımı teşvik etmeyi azaltarak, fiyat rekabetini önlemeye ve ticaret ortaklarının endişelerini gidermeye çalışıyor. Bu bağlamda, ticaret savaşının getirdiği belirsizlik, sadece iki ülke arasındaki ilişkileri değil, küresel ekonomiyi de etkiliyor.

Sonuç olarak, ABD ve Çin arasındaki ticaret görüşmeleri, her iki ülkenin de ekonomik istikrarını koruma çabalarının bir parçası olarak kritik bir öneme sahip. Bu görüşmelerin sonucu, dünya genelindeki ticaret dinamiklerini yeniden şekillendirebilir. Tarafların, karşılıklı çıkarlarını gözeterek yapacakları anlaşmalar, sadece iki ülkenin değil, uluslararası ticaretin geleceğini de etkileyecektir. Bu nedenle, Madrid’deki görüşmelerin sonuçları, global ekonomik istikrar açısından büyük önem taşımaktadır.